Rob’s Kiosk: Tram 14 mot blijfe
Eerst even weten wat ik koop en van wie en waarom. Dat lees je voorin de Z!. WIE? ‘De verkopers van Z! zijn dak-of thuisloos en verdienen met de verkoop van de krant een bescheiden inkomen. Tegelijkertijd doen ze sociale contacten op en draaien ze (weer) mee in de maatschappij. WAAROM? ‘Het doel van straatkrant Z! is om dak- en thuislozen te helpen zichzelf te helpen. Voor de mensen die tussen wal en schip terecht komen biedt Z! een manier om hun situatie op een ondernemende manier te verbeteren’. DANK! ‘Heel veel dank dat u deze krant hebt gekocht. Het betekent dat de verkoper een kleine winst heeft gemaakt, en wellicht met u een praatje heeft gehad. Het wordt enorm gewaardeerd!’
Ik kocht Z!, de Amsterdamse Straatkrant die ook ver buiten Amsterdam verkrijgbaar is, en bezorgde de verkoper dus een kleine winst en een sociaal contactje. Op de cover: ‘Driewekelijks. Let op het pasje!’ Hij had een pasje en een vriendelijk praatje. En hij had best een interessante krant, vooruit ‘krantje’, 32 pagina’s. Helder van vormgeving, gewoon alles leesbaar bedoel ik, op tijd een korte column, op tijd een langer verhaal. Uitgesproken Z!: de aktie ‘Tram 14 mot blijfe’. Het openbaar vervoer gaat op de schop en lijn-14 dreigt te verdwijnen. Een groep inwoners van Amsterdam-West vindt dit niet kunnen en zet zich in voor behoud. Er kan een petitie getekend worden. In Z! vind je een stuk of acht korte rubrieken, slim, ik las ze allemaal terwijl ik haast had. Voorin een gastcolumn van een ex-verkoper. Deze keer Joop: ‘Het grootste probleem is het vooroordeel. Zeggen ze: Ga werk zoeken! Terwijl ze niet snappen dat dit werk is’. Ook kort de column ‘vriendschap’, van ene Petra: ‘Facebook voerde Agaath terug naar de jaren tachtig: Moslims heetten toen nog gastarbeiders’. Verderop een mooi stukje over de Amsterdammer van het Jaar 2016: Toon Borst, ‘uitmuntende’ Amsterdammer. ‘Uitmuntend’ is een mooie woordspeling. Toon verzamelt oude munten en bankbiljetten en zet deze om of versmelt ze tot ‘waarde’, hij ‘vereurotiseert’ ze. Zo sprokkelde hij ruim vier ton bij elkaar. Ook de column Koorts, een mooie beeldcolumn, een paginagroot cartoon. Ook laat iemand laat zijn tatoe zien, met verklaring: ’Samen met mijn nu ex-vriendin liet ik een tatoe zetten, allebei dezelfde’. Ook in Z! een stripje en het feuilleton The Trumpet. Mooie foto’s van opvallend geklede mensen in de reportage ‘Straatbeeld’. En achterop de rubriek ‘Kantlijn’, een schrijfportret voor thuis- én daklozen.
Twee grotere reportage maken de krant compleet. Een verhaal over de Amsterdamsche Zeepfabriek, waar biologische zeepjes met namen als Zier, Zuip, Leut en Kwiek gemaakt worden. ‘Een paradijsje voor de neus’. Het Fons Vitae Lyceum maakte van de Z! een schoolproject, gingen op bezoek en maakten de K! In K! veel straatverhalen en met allerlei acties haalden ze ruim 4000 euro op. Een interessante strijdvaardige krant, nergens larmoyant. Een straatkrant met vrijwel altijd een opvallende pagina-éen. Lef, speels en creatief. De daklozenkrant heeft soms een villa van een cover.
Citaten
‘In 1977 groeiden wij van 22 naar 28 zetels. Mijn eerste reactie was: wat mot ik met al die gasten’ (Hans Wiegel, HP De Tijd)
‘Daarmee overklaste hij zelfs de ego’s van zijn vrienden Cees Nooteboom en Hugo Claus, ook twee over het paard getilde schrijvertjes (Herman Brusselmans over Harry Mulisch, Revu)
‘Ik denk dat iemand als Sophie Hilbrand het makkelijker heeft. Geef toe dat zo’n uiterlijk deuren voor je opent’ (Ebru Umar, Volkskrant Magazine)
‘Hij kopt een kuikentje. Zo is het. Hij kopt een eendagskuikentje weg, zo lief, zo voorzichtig, met zoveel gevoel’ (Nico Dijkshoorn over Zlatan Ibrahimovic, VI)
‘Wat Usain Bolt voor het sprinten heeft gedaan, en Messi voor het voetbal, doet Max nu voor Formule-1′ (Autojournalist Olav Mol over Max Verstappen, Revu)
‘Als er 300 meisjes staan te gillen, denken die jongens erachter: fok hem..biertje naar zijn kop!’ (Over Dave Roelvink, Viva)